UHP, conto calado

.
.
.
.

O pasado xoves, 13 de agosto, Verbo Xido honrou, como xa é costume, a memoria dos republicanos cerdedenses asasinados na Ponte do Barco de Pedre pola hoste fascista do 36. Escribín para a ocasión un poemiña, intitulado “Longa noite de Pedre” –sobran máis explicacións–, publicado no nº 22 do boletín da asociación e recitado con voz emocionada o día de autos.

.

Coidando acaído o momento, poño arestora no coñecemento de vostedes uns feitos acontecidos na aldea de Abelaíndo de Cerdedo, alá polo ano 37. Relatoumos alguén que aínda lembra aqueles días funestos e asemade turra en transmitir os recordos para evitar que a inxuria esvaeza tras a néboa do esquecemento:

.

O verán camiñaba cara á súa fin. A guerra devorara o seu primeiro ano. Era domingo pola tarde, e os nenos M., S., D. e mais M. gozaban dunha folgada xeira de grilos, chapuzadas na poza de Afoghacás e amoras en sazón, consumindo a embute a liberdade que lles outorgaba a inocencia. Ía unha calor de treboada. Do ceo, aberto de par en par, afociñaba un sol esmechante. Ao agocho de ameneiros e abelairas, coas troitas como únicas testemuñas, aquela cándida nudez alba e osuda mergullábase nas frías e sombrizas augas do río Seixo. Tras o baño, a tripaxe dos pícaros deu en rosmar demandando conforto. Baixaran as sombras. Os cativos fóronse afastando da ribeira acirrados pola fame, mais tamén pola encomenda patrucial de ir buscar as vacas ao monte contra a tardiña. Congostra arriba, vendimaron de novo as silveiras na procura do beixo doce e zumarento das súas bagañas.

.

Non todas as amoras foron parar ao papo. Na cachola dos nenos había tempo que rebulía unha misteriosa palabra, un dito escoitado en voz baixa na casa, un conto calado: UHP, UHP, UHP… Descoñecían os rapaces o significado da consigna libertaria (“Uníos Hermanos Proletarios”), non viña no “silabario”, mais había algo nela, froita prohibida, que a facía irresistíbel. Nun arrouto, algún deles deu en soletrear cantaruxando as siglas revolucionarias: UHP!, UHP!, UHP!… Ao pouco, todas catro voces entoaban ao unísono. Non ficou aí a ousadía. Coa tinta das amoras, arremedando cando, na escola de Biduído, lle daban a lección ao mestre don Manuel, escribiron a tríade en canta pedra atoparon: ora no cachote dos valos, ora nas lousas das corripas… Cando entraron co gando no rueiro, o ronsel do UHP atinxía o camiño do Porto da Laxa, o camiño das Azoreiras, o das Veighas do Monte, o do Outeiro Longo, o camiño da Aldea de Riba, a Encorcillada… Crédeme, nin na Revolución de Outubro do 34!

.

Descorreu o pano da noite e raiou un novo día. Estarricouse o sol polas lombas do Seixo e a fazaña da escribidela marchara no carro de Pedro Chosco, mais non así, a tinta das amoras.

.

Alguén bateu co graffiti e deu aviso en Cerdedo. Cara ao mediodía apareceron pola aldea unha parella de requetés, todo fachenda, ao lombo de senllos cabalos. Non traían boas intencións. A toque de campá, convocaron os veciños no adro da capela. Homes, mulleres e nenos formaron diante deles co cu apegado aos muros do Socorro. Esixiron os armados que os responsábeis das pintadas desen un paso á fronte. Cando se lles explicou que fora cousa de rapaces, insistiron en saber os nomes dos instigadores. O asunto tiña trazas de rematar traxicamente. Antes da guerra, a meirande parte dos canteiros de Abelaíndo estaban afiliados ao sindicato da CNT. Na idea dos falanxistas estaba levar canda eles para Cerdedo uns cantos homes, escolleitos ao chou, para ver de interrogalos convenientemente, sen présa; agoirábase carniza. De súpeto, os catro nenos, traspasados polo medo, albiscando as consecuencias da trasnada, romperon a chorar, mesmo algún foise polos pantalóns abaixo. O pranto inconsolábel dos cativos encoraxou o pobo e o silencio amedrentado converteuse en tumulto. Os da pucha vermella, en vendo perigar a súa integridade, apertáronlle a espora ás cabalgaduras e enfilaron cara a Cerdedo sen botar a vista atrás.

.
Faro de Vigo, 18-8-2009

..
.
.
.