.
.
.
.
Moitas grazas polo voso recibimento, pola vosa escoita paciente (dúas horas longas), polos agasallos e polas lambonadas do sobreacto.
..
.
.
.
.
.
29/11/13
26/11/13
O "PEDRE MILENARIO" COS AMIGOS DE ANDAINA (O COTO) (24-11-2013)
.
.
.
.
.
.
Despois, ascendemos até o San Lourenzo (O Serrapio).
.
.
.
.
.
.
Camiño da aldea vella de Vichocuntín.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Saboroso e bulicioso xantar en "A Florinda" (Pedre).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Ben mantidos, cara ao gravado rupestre da Laxa das Filloeiras (Os Castelos).
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
SESIÓN MATUTINA
..
Tras o peto de ánimas, a igrexa de San Salvador, o eirado e a ponte medieval de Pedre, fixemos un alto perante o Xacente do Coto das Insuas (pétreo antropomorfo).
.
.
.
Despois, ascendemos até o San Lourenzo (O Serrapio).
.
.
.
.
Camiño da aldea vella de Vichocuntín.
.
.
.
.
.
Ás portas da aldea vella de Vichocuntín (ou Vichocuntín de Riba).
..
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Lembro que Rosa Riveiro, a muller da fotografía, eloxiou o labor que vén desenvolvendo o colectivo Capitán Gosende nestes termos: "Cousas como as que vós facedes é o único que podemos facer de verdade".
..
.
Pouso fronte ao cruceiro e peto de ánimas de Vichocuntín (na aldea nova).
..
.
.
Xa con fame, avanzando pola corredoira da beira esquerda do Lérez cara á casa de turismo rural "A Florinda" (Pedre), onde concertaramos o xantar.
..
.
.
.
Saboroso e bulicioso xantar en "A Florinda" (Pedre).
.
.
.
.
.
.
SESIÓN VESPERTINA
Ben mantidos, cara ao gravado rupestre da Laxa das Filloeiras (Os Castelos).
.
.
.
.
.
.
Xa noite, volta a Pedre, non sen antes facer un alto perante o monumento aos mártires da Ponte do Barco.
..
.
.
.
.
Remate de xornada no restaurante "O Meu Lar" (Cerdedo). Venda e sinatura de libros sobre o concello (colección Cerdedo in the Voyager).
..
.
.
.
25/11/13
OS NENOS DO MERCURIO
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Outras cabeceiras:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Outras cabeceiras:
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
OS NENOS DO MERCURIO
.
(Manifesto lido tras a
manifestación en contra de ENCE celebrada en Pontevedra o 23 de novembro de
2013)
.
.
Eu
non lles fun un neno da guerra, nin un neno probeta, nin tan sequera un neno
hiperactivo; eu funlles, bendita inocencia, un adicto, unha vítima do mercurio.
Nacín hai uns corenta anos no
arrabalde sur pontevedrés onde aínda se advertían unha eiriña, uns salgueiriños
e a pedra na que se recachaba o lagarto.
No postremo da década dos setenta, entre fútbol, cromos e buxainas, os rapaciños da miña tribo e xeración descubrimos con aglaio un misterioso metal líquido, seco, espellado, inaprensíbel, tendente a esmiuzarse en boliñas e pesado, moi moi pesado.
Naquel barrio obreiro da rúa Xoaquín Costa 110 Interior, moitos dos meus amigos tiñan os seus pais facendo horas na fábrica de Celulosas e, amais da xoguetada prescrita pola televisión, de cando en cando, os inxenuos proxenitores agasallaban os fillos coa lúdica novidade do mercurio.
O azougue viña envasado polo miúdo nos máis diversos recipientes: frascos de xarope para a tose, quintos de cervexa, caixas de mistos...
As afortunadas amizades, así que recepcionaban a partida de mercurio, axiña baixaban á rúa para facer ostentación do seu quiñón, permitindo con condescendencia que os malpocados contemplásemos o xénero dende unha distancia prudencial, coa baba no beizo.
Os nenos do mercurio tiraban moito proveito da súa privilexiada condición. Oufanos, enredaban á nosa vista co líquido prodixioso até facernos eslumecer. Engaiolados pola versatilidade do elemento, convertiámonos en devotos espectadores e, xa que logo, en clientes potenciais.
Os nenos do mercurio sabían vender moi ben a súa mercadoría. Aquela substancia acuosa, trasfegada unha e outra vez –ver pero non tocar– adquiría nas súas mans a aparencia de rica especia do exótico Oriente. O mercurio xa non era mercurio, era coriandro, noz moscada, azafrán... transportado dende xalundes por afoutos caravaneiros.
O mercurio, sóubeno despois, non proviña de tan lonxe, todiño el se extraía da colonia de Lourizán.
A rapaciada, cos ollos fóra das concas, arremuiñada á roda dos mercadores, poxabamos a berros polos lotes, coma na lonxa de Marín se despacha a pixota ou o escarapote. Nos peiraos daquela infancia en branco e negro, o mercurio acadou a categoría de moeda común.
Malia o globalizado mercado monetario, no territorio da miña nenez a meirande parte das transaccións seguían facéndose coa vella avinza do troco: unha rolla de mercurio por un “Super Mortadelo”; dúas, se me deixas dar unha volta na bicicleta; tres, se lle dis á túa irmá que ando por ela...
Os traficantes de mercurio acadaron en pouco tempo o cimo da escala social. Gozaban dunha morea de prebendas, os aduladores apegábanselles coma pez, moceaban coas rapazas máis requintadas, xamais quedaban de porteiros...
No ensanche pontevedrés, houbo un tempo no que o mercurio ditaba as leis.
Nós, os humildes retallistas do azougue, agrazados polo destino coa posesión daquel maná, coidabamos do esputo coma se fose reliquia. Administrabámolo co celo do usureiro, en prevención de que o selleiro manancial que o gurgullaba acabase por estiñar.
Canto máis tempo pasabamos a enredar co mercurio, ben apegadiño a nós para evitar os furtos, máis cara de Gollum se nos puña: “Mi tesoro!!”. Defenderiamos a nosa propiedade custase o que custase. Teriamos dado a vida por el.
Naquelas merendas de antano, os rillotes ben sabiamos compaxinar o bocata de Tulipán coa xogueta, polo que, adoito, o mercurio se mesturaba co azucre da untura, mais apenas lle mudaba o sabor. Non apeabamos o mercurio nin para mexar, de aí que, unha boa parte do noso escaso cadal, fose dar á poza do váter, desaparecendo irrecuperábel polo inodoro abaixo.
O mercurio experimentou unha baixa considerábel na súa cotización cando, por inescrutábeis condutos, á panda do barrio lle foi revelada unha nova de impacto: Ao parecer, o azougue non che era nada do outro mundo; sen ir máis lonxe, na ría de Pontevedra disque había mercurio a embute e calquera, coa marea baixa e unhas catiúscas, podía recoller caldeiros e caldeiros. (Só che deixaban apañar no mercurio, que as ameixas e os berberechos tiñan dono). Non dabamos creto, como podiamos ter vivido tantos anos enganados.
En aparencia, segundo explicaban, o ciclo do mercurio semellaba moi sinxelo:
Do inodoro á rede de sumidoiros, dos sumidoiros ao río Lérez, do Lérez á ría de Pontevedra, do fondo da ría ao bandullo dun rodaballo, no rodaballo á praza de abastos, do mercado á mesa dun pontevedrés que, ao pouco, dixerido e defecado, escorría outra volta polos sumidoiros, embocaba no río, acadaba a ría e, unha vez depositado, cadrando coa baixamar, os espelidos nenos do mercurio, sen casemente mollar os pés, o apañaban pola calada, para nolo ofrecer de novo a prezo de marisco. O que non sabe e coma o que non ve.
Fixen firme propósito de non gastar máis chica en mercurio. Era ben certo o que dicían os vellos: “A ría de Pontevedra produce de todo, dá de comer a moita xente”. Dende aquelas, cando me apertaban os ouriños, antes de erguer a tampa do retrete, pousaba o tarriño do mercurio enriba da lavadora.
Malia non abandonar en Pontevedra o meu status de comerciante polo miúdo, debo confesarlles que exportei mercurio ao concello de Cerdedo. En Cerdedo probei os meles do éxito, pois os meus amigos da aldea descoñecían as rechamantes calidades do metal. Ao pouco, xa me vin desenvolvendo o rol de tratante de mercurio coa soltura de quen sabe do que fala.
Confeso, así mesmo, que lles dei a comer mercurio ás galiñas da miña avoa. Ben, eu ciscáballo no comedoiro, e elas todas se mataban por peteirar naquela sarabia escintilante; papaban no mercurio coma se fose millo ou ferraia. As pitas non cesaron na postura e os ovos sempre saíron sabedeiros.
As miñas cavilacións de neno leváronme a deducir que o ciclo do mercurio tamén se cumpría en Cerdedo:
As galiñas acabábanse sacrificando, o sangue e as lavaduras discorrían da Presa Nova ao regueiro do Souto. O regueiro do Souto amecía no río do Seixo. O río do Seixo no do Castro. O río do Castro desembocaba no río Lérez. O Lérez baixaba á ría de Pontevedra. Na ría, as sardiñas abocaban as faíscas de mercurio que, pescadas ao xeito e dispostas nunha patela, volvían a Cerdedo na furgoneta do fresco que todos os días irrompía no rueiro facendo soar a bucina con estrondo. A xente dicía: “Estache aí o peixe”. Eu, pola contra, murmuraba: “Chegou o mercurio”.
As andrómenas do mercurio viaxeiro divertíronme moito tempo até que os europeos ‒que son ese fato de ricachos cos que nos gustaría comer á mesa, mais apenas nos deixan lamber da escudela...; coma os nenos do mercurio, vaia!‒, [os europeos, digo] decidiron un bo día retirar da circulación os termómetros, uns aparellos cos que as nosas nais determinaban, sen opción a réplica, se estabamos enfermos ou non. Disque, aqueles tubiños eran prexudiciais para a saúde e o medio ambiente.
Non é por nada pero o fío de mercurio que contiñan aqueles termómetros non daba nin para principiar o xogo. Os europeos sonche xente moi esaxerada. Aquel pouco e nada de mercurio ou nolo puñan na boca, ou debaixo do sobrazo ou nolo introducían polo cu.
Os termómetros de antes rachaban á mínima. Os anacos varríanse e botábanse na bolsa do lixo que, amoreadas ao pé do portal, viña recoller un camión á noitiña. O camión levaba todo o refugallo ao vertedoiro do Borrón e, paseniño, a auga da chuvia e o río da Gándara encargábanse de empurrar o zudro até a ría. Non había dúbida, todo o mercurio do mundo vezara na ría de Pontevedra!
Desculpen o delongado preámbulo, é certo que me deixei levar pola saudosa lembranza do neno grande que son, non obstante, todo o que lles referín aconteceu de verdade. Como verdade de neno, dogmática, incontrovertíbel, era crer que unha lexión de afanosos ananos, dirixidos por David o Gnomo, traballaban felices e contentes na fabrica de Celulosas de Pontevedra, elaborando pasta de papel coma se cociñasen arroz con leite. Isto era o que os mercenarios do mercurio pregoaban polos colexios na década dos setenta, e polo que un sabe, aínda seguen empregando a vella astucia co obxectivo de amansar, condicionar, manipular a voz e o voto dos pontevedreses do futuro. Espelliños para os indíxenas.
Sumo, coma os presentes, moitos anos acudindo ás convocatorias da Asociación Pola Defensa da Ría e, manifa tras manifa, ben se toca o roteiro pola vila, ben se toca o roteiro “per loca maritima”, cando tras a mobilización vén a quenda da reflexión, este que lles fala sempre chega á mesma conclusión: O poder segue nas mans dos nenos do mercurio.
Aqueles pillabáns medraron, enseñoráronse, metéronse a políticos (sen ideais), fixéronse asesores, distinguidos membros dos consellos de administración, xente de orde, e a súa mala ostia medrou canda eles. Fódeme que nos sigan mangoneando, non pola persistencia de ningún trauma infantil, senón porque, certamente, os señores do mercurio cren que nos poden tratar coma se fósemos uns poubanos, uns babecos, unhas crianzas.
Coa mesma, tamén lles digo: Este país, abeizoado polos deuses e após abandonado á súa sorte, será merecente de toda canta desventura lle caia pola porta, mentres o seu pobo siga a deambular apalermado no canto de berrar aos catro ventos que a nosa Terra é nosa.
Este noso pobo humíllase, en troques de reclamar a súa lexítima propiedade. Cala, e co seu silencio apoucado afortala o sofisma dos logreiros do mercurio; coa súa pasividade, asume o ambiguo discurso dos seus secuaces.
Levan décadas envelenándonos, sobresaltándonos, facéndonos respirar a súa fumeira tóxica, obrigándonos a comer o colleitado naquela xurreira de Lourizán. Levan décadas facéndonos sentir vergoña por residir nunha cidade que cheira que apesta. Levan décadas vendéndonos literalmente fume, prometéndonos investimentos e melloras e, lonxe diso, só gastan os cartos en comprar vontades, pagar propaganda e tentar sublevarnos cada ano coa súa cartelaría de combate, cadrando coa visita da pacífica comitiva da APDR. Ao que chegamos. Por certo, a súa policía tamén a pagamos nós.
Levan décadas mangoneando a nosa herdanza, conculcando o sagrado dereito de gozar do noso bosque, do noso litoral, da nosa auga, do noso ar; negándonos a posibilidade de, humildemente, facer por vida co que a natureza, pródiga, puxo ao noso dispor.
Como é posíbel que aínda teñamos que recibir leccións destes baltroteiros e mentiráns? Como se pode concibir que nos sigan dando consellos? Mirádeos ben, sacádelles as caretas. Mirade quen está a xogar co noso porvir, mirade quen toma as decisións no noso nome: Son eles, son os señores da guerra, os señores da homofobia, do integrismo, os señores das dioxinas, do maltrato animal, da corrupción, da especulación, os nefastos señores do mercurio.
Non queremos seguir ventando a nosa chuvia polo voso cheiro. Por moito que sigades disfrazando, tuneando, revestindo, ocultando o voso sacrosanto cagallón, nunca deixará de ser máis ca merda. Non insistades, sabémolo todo de vós e da vosa fétida e ruinosa industria, xa sabemos abondo. E quen o sabe e se agocha na casa ou nos mira con desleixo dende as ventás é, desgrazadamente, cómplice.
Aínda que os estrategas do mercurio consigan facer invisíbel o seu monstro, intuiremos a presenza da pestosa, da fedorenta, da peideira non polo que aínda nos poida facer, senón por todo aquilo que nos leva feito, por termos sido durante tanto tempo os seus coellos de Indias. Aínda que, antes ou despois, sexamos quen de chimpala de Pontevedra, da Galiza, as secuelas permanecerán en nós e na nosa paisaxe durante séculos.
Gustaríame vivir para presenciar o desmantelamento de ENCE, gustaríame compartir, canda os amigos da APDR, os actos que se dispoñan para festexar que o derradeiro camión de entullo abandonou embora o areal de Lourizán. Desexo ser testemuña, con vós, desa nova época.
Teñamos esperanza! Sexamos inaccesíbeis ao desalento! Cómpre berralo ben alto por se hai alguén que caeu no desánimo. Meus amigos, debaixo do cascallo, da podremia, da nube de cloro, da balsa de mercurio e do fedor que nos abafa e avergoña aínda está a inmensa praia, a verdecente marisma, o feraz pósito marisqueiro; a herdanza que nos escamotearon, o rico legado que nos trocaron por inmundicia e do que nos queren seguir privando. Non podemos consentir que se nos condene a vivir por máis tempo en Vilapodre; queremos que nos devolvan Pontevedra, e queremos que nola devolvan xa!
E así e todo, convennos estar alertas, porque os señores do mercurio teñen amigos poderosos, teñen amigos que á súa vez teñen primos que din que ningún mal lle causamos ao noso planeta; teñen amigos que en rigoroso diferido xuran que os metais pesados non son máis ca inocuos “hilillos de plastilina”; teñen amigos que fan escarnio da nosa lingua, da nosa cultura ao tempo que compadrean con narcotraficantes; teñen amigos que só inculpan o maquinista, desculpando os maquinadores; teñen amigos tan perigosos, tan indolentes, que sen pestanexar así acoitelan os esfameados da África, así acenden un charuto á saúde dos desafiuzados de ao pé da porta. Temos confiado o noso benestar ao arbitrio dos elitistas, dos sectarios, dos represores, dos impunes, dos insolidarios, dos insensíbeis comenenciudos... É moito hora de reaxir!
Crédeme cando vos digo que a ría de Pontevedra segue, hoxe por hoxe, a padecer a desfeita do Prestige, aquel escuro leviatán que, ferido de morte, deitou a súa bile nos nosos fartos caladoiros, nos nosos esgrevios cantís, nos nosos dourados areais. Que fráxil é a memoria!
A ría de Pontevedra revive día a día a desfeita do Prestige, porque Celulosas é o noso Prestige, un pantasmagórico petroleiro embarrancado nos baixíos de Praceres, un cascallo pezoñento que leva cuspindo miseria dende hai cincuenta anos. Unha lapa recalcitrante que nós, os percebeiros de a pé, lograremos arrincar a golpe de rasqueta: coas concentracións, coas manifestacións, co inescusábel apoio dos cidadáns, coa irredutíbel rasqueta da APDR; a través da Plataforma 2018, irmandamento dun nutrido feixe de colectivos que teñen por arela común apontoar e impulsar esta edificante cruzada.
Celulosas está abocada a un final tan deshonroso coma inexorábel, posto que os galegos que atesouramos un mínimo de dignidade somos conscientes de que ENCE é a nosa rémora, o noso lastre e o noso atraso.
No postremo da década dos setenta, entre fútbol, cromos e buxainas, os rapaciños da miña tribo e xeración descubrimos con aglaio un misterioso metal líquido, seco, espellado, inaprensíbel, tendente a esmiuzarse en boliñas e pesado, moi moi pesado.
Naquel barrio obreiro da rúa Xoaquín Costa 110 Interior, moitos dos meus amigos tiñan os seus pais facendo horas na fábrica de Celulosas e, amais da xoguetada prescrita pola televisión, de cando en cando, os inxenuos proxenitores agasallaban os fillos coa lúdica novidade do mercurio.
O azougue viña envasado polo miúdo nos máis diversos recipientes: frascos de xarope para a tose, quintos de cervexa, caixas de mistos...
As afortunadas amizades, así que recepcionaban a partida de mercurio, axiña baixaban á rúa para facer ostentación do seu quiñón, permitindo con condescendencia que os malpocados contemplásemos o xénero dende unha distancia prudencial, coa baba no beizo.
Os nenos do mercurio tiraban moito proveito da súa privilexiada condición. Oufanos, enredaban á nosa vista co líquido prodixioso até facernos eslumecer. Engaiolados pola versatilidade do elemento, convertiámonos en devotos espectadores e, xa que logo, en clientes potenciais.
Os nenos do mercurio sabían vender moi ben a súa mercadoría. Aquela substancia acuosa, trasfegada unha e outra vez –ver pero non tocar– adquiría nas súas mans a aparencia de rica especia do exótico Oriente. O mercurio xa non era mercurio, era coriandro, noz moscada, azafrán... transportado dende xalundes por afoutos caravaneiros.
O mercurio, sóubeno despois, non proviña de tan lonxe, todiño el se extraía da colonia de Lourizán.
A rapaciada, cos ollos fóra das concas, arremuiñada á roda dos mercadores, poxabamos a berros polos lotes, coma na lonxa de Marín se despacha a pixota ou o escarapote. Nos peiraos daquela infancia en branco e negro, o mercurio acadou a categoría de moeda común.
Malia o globalizado mercado monetario, no territorio da miña nenez a meirande parte das transaccións seguían facéndose coa vella avinza do troco: unha rolla de mercurio por un “Super Mortadelo”; dúas, se me deixas dar unha volta na bicicleta; tres, se lle dis á túa irmá que ando por ela...
Os traficantes de mercurio acadaron en pouco tempo o cimo da escala social. Gozaban dunha morea de prebendas, os aduladores apegábanselles coma pez, moceaban coas rapazas máis requintadas, xamais quedaban de porteiros...
No ensanche pontevedrés, houbo un tempo no que o mercurio ditaba as leis.
Nós, os humildes retallistas do azougue, agrazados polo destino coa posesión daquel maná, coidabamos do esputo coma se fose reliquia. Administrabámolo co celo do usureiro, en prevención de que o selleiro manancial que o gurgullaba acabase por estiñar.
Canto máis tempo pasabamos a enredar co mercurio, ben apegadiño a nós para evitar os furtos, máis cara de Gollum se nos puña: “Mi tesoro!!”. Defenderiamos a nosa propiedade custase o que custase. Teriamos dado a vida por el.
Naquelas merendas de antano, os rillotes ben sabiamos compaxinar o bocata de Tulipán coa xogueta, polo que, adoito, o mercurio se mesturaba co azucre da untura, mais apenas lle mudaba o sabor. Non apeabamos o mercurio nin para mexar, de aí que, unha boa parte do noso escaso cadal, fose dar á poza do váter, desaparecendo irrecuperábel polo inodoro abaixo.
O mercurio experimentou unha baixa considerábel na súa cotización cando, por inescrutábeis condutos, á panda do barrio lle foi revelada unha nova de impacto: Ao parecer, o azougue non che era nada do outro mundo; sen ir máis lonxe, na ría de Pontevedra disque había mercurio a embute e calquera, coa marea baixa e unhas catiúscas, podía recoller caldeiros e caldeiros. (Só che deixaban apañar no mercurio, que as ameixas e os berberechos tiñan dono). Non dabamos creto, como podiamos ter vivido tantos anos enganados.
En aparencia, segundo explicaban, o ciclo do mercurio semellaba moi sinxelo:
Do inodoro á rede de sumidoiros, dos sumidoiros ao río Lérez, do Lérez á ría de Pontevedra, do fondo da ría ao bandullo dun rodaballo, no rodaballo á praza de abastos, do mercado á mesa dun pontevedrés que, ao pouco, dixerido e defecado, escorría outra volta polos sumidoiros, embocaba no río, acadaba a ría e, unha vez depositado, cadrando coa baixamar, os espelidos nenos do mercurio, sen casemente mollar os pés, o apañaban pola calada, para nolo ofrecer de novo a prezo de marisco. O que non sabe e coma o que non ve.
Fixen firme propósito de non gastar máis chica en mercurio. Era ben certo o que dicían os vellos: “A ría de Pontevedra produce de todo, dá de comer a moita xente”. Dende aquelas, cando me apertaban os ouriños, antes de erguer a tampa do retrete, pousaba o tarriño do mercurio enriba da lavadora.
Malia non abandonar en Pontevedra o meu status de comerciante polo miúdo, debo confesarlles que exportei mercurio ao concello de Cerdedo. En Cerdedo probei os meles do éxito, pois os meus amigos da aldea descoñecían as rechamantes calidades do metal. Ao pouco, xa me vin desenvolvendo o rol de tratante de mercurio coa soltura de quen sabe do que fala.
Confeso, así mesmo, que lles dei a comer mercurio ás galiñas da miña avoa. Ben, eu ciscáballo no comedoiro, e elas todas se mataban por peteirar naquela sarabia escintilante; papaban no mercurio coma se fose millo ou ferraia. As pitas non cesaron na postura e os ovos sempre saíron sabedeiros.
As miñas cavilacións de neno leváronme a deducir que o ciclo do mercurio tamén se cumpría en Cerdedo:
As galiñas acabábanse sacrificando, o sangue e as lavaduras discorrían da Presa Nova ao regueiro do Souto. O regueiro do Souto amecía no río do Seixo. O río do Seixo no do Castro. O río do Castro desembocaba no río Lérez. O Lérez baixaba á ría de Pontevedra. Na ría, as sardiñas abocaban as faíscas de mercurio que, pescadas ao xeito e dispostas nunha patela, volvían a Cerdedo na furgoneta do fresco que todos os días irrompía no rueiro facendo soar a bucina con estrondo. A xente dicía: “Estache aí o peixe”. Eu, pola contra, murmuraba: “Chegou o mercurio”.
As andrómenas do mercurio viaxeiro divertíronme moito tempo até que os europeos ‒que son ese fato de ricachos cos que nos gustaría comer á mesa, mais apenas nos deixan lamber da escudela...; coma os nenos do mercurio, vaia!‒, [os europeos, digo] decidiron un bo día retirar da circulación os termómetros, uns aparellos cos que as nosas nais determinaban, sen opción a réplica, se estabamos enfermos ou non. Disque, aqueles tubiños eran prexudiciais para a saúde e o medio ambiente.
Non é por nada pero o fío de mercurio que contiñan aqueles termómetros non daba nin para principiar o xogo. Os europeos sonche xente moi esaxerada. Aquel pouco e nada de mercurio ou nolo puñan na boca, ou debaixo do sobrazo ou nolo introducían polo cu.
Os termómetros de antes rachaban á mínima. Os anacos varríanse e botábanse na bolsa do lixo que, amoreadas ao pé do portal, viña recoller un camión á noitiña. O camión levaba todo o refugallo ao vertedoiro do Borrón e, paseniño, a auga da chuvia e o río da Gándara encargábanse de empurrar o zudro até a ría. Non había dúbida, todo o mercurio do mundo vezara na ría de Pontevedra!
Desculpen o delongado preámbulo, é certo que me deixei levar pola saudosa lembranza do neno grande que son, non obstante, todo o que lles referín aconteceu de verdade. Como verdade de neno, dogmática, incontrovertíbel, era crer que unha lexión de afanosos ananos, dirixidos por David o Gnomo, traballaban felices e contentes na fabrica de Celulosas de Pontevedra, elaborando pasta de papel coma se cociñasen arroz con leite. Isto era o que os mercenarios do mercurio pregoaban polos colexios na década dos setenta, e polo que un sabe, aínda seguen empregando a vella astucia co obxectivo de amansar, condicionar, manipular a voz e o voto dos pontevedreses do futuro. Espelliños para os indíxenas.
Sumo, coma os presentes, moitos anos acudindo ás convocatorias da Asociación Pola Defensa da Ría e, manifa tras manifa, ben se toca o roteiro pola vila, ben se toca o roteiro “per loca maritima”, cando tras a mobilización vén a quenda da reflexión, este que lles fala sempre chega á mesma conclusión: O poder segue nas mans dos nenos do mercurio.
Aqueles pillabáns medraron, enseñoráronse, metéronse a políticos (sen ideais), fixéronse asesores, distinguidos membros dos consellos de administración, xente de orde, e a súa mala ostia medrou canda eles. Fódeme que nos sigan mangoneando, non pola persistencia de ningún trauma infantil, senón porque, certamente, os señores do mercurio cren que nos poden tratar coma se fósemos uns poubanos, uns babecos, unhas crianzas.
Coa mesma, tamén lles digo: Este país, abeizoado polos deuses e após abandonado á súa sorte, será merecente de toda canta desventura lle caia pola porta, mentres o seu pobo siga a deambular apalermado no canto de berrar aos catro ventos que a nosa Terra é nosa.
Este noso pobo humíllase, en troques de reclamar a súa lexítima propiedade. Cala, e co seu silencio apoucado afortala o sofisma dos logreiros do mercurio; coa súa pasividade, asume o ambiguo discurso dos seus secuaces.
Levan décadas envelenándonos, sobresaltándonos, facéndonos respirar a súa fumeira tóxica, obrigándonos a comer o colleitado naquela xurreira de Lourizán. Levan décadas facéndonos sentir vergoña por residir nunha cidade que cheira que apesta. Levan décadas vendéndonos literalmente fume, prometéndonos investimentos e melloras e, lonxe diso, só gastan os cartos en comprar vontades, pagar propaganda e tentar sublevarnos cada ano coa súa cartelaría de combate, cadrando coa visita da pacífica comitiva da APDR. Ao que chegamos. Por certo, a súa policía tamén a pagamos nós.
Levan décadas mangoneando a nosa herdanza, conculcando o sagrado dereito de gozar do noso bosque, do noso litoral, da nosa auga, do noso ar; negándonos a posibilidade de, humildemente, facer por vida co que a natureza, pródiga, puxo ao noso dispor.
Como é posíbel que aínda teñamos que recibir leccións destes baltroteiros e mentiráns? Como se pode concibir que nos sigan dando consellos? Mirádeos ben, sacádelles as caretas. Mirade quen está a xogar co noso porvir, mirade quen toma as decisións no noso nome: Son eles, son os señores da guerra, os señores da homofobia, do integrismo, os señores das dioxinas, do maltrato animal, da corrupción, da especulación, os nefastos señores do mercurio.
Non queremos seguir ventando a nosa chuvia polo voso cheiro. Por moito que sigades disfrazando, tuneando, revestindo, ocultando o voso sacrosanto cagallón, nunca deixará de ser máis ca merda. Non insistades, sabémolo todo de vós e da vosa fétida e ruinosa industria, xa sabemos abondo. E quen o sabe e se agocha na casa ou nos mira con desleixo dende as ventás é, desgrazadamente, cómplice.
Aínda que os estrategas do mercurio consigan facer invisíbel o seu monstro, intuiremos a presenza da pestosa, da fedorenta, da peideira non polo que aínda nos poida facer, senón por todo aquilo que nos leva feito, por termos sido durante tanto tempo os seus coellos de Indias. Aínda que, antes ou despois, sexamos quen de chimpala de Pontevedra, da Galiza, as secuelas permanecerán en nós e na nosa paisaxe durante séculos.
Gustaríame vivir para presenciar o desmantelamento de ENCE, gustaríame compartir, canda os amigos da APDR, os actos que se dispoñan para festexar que o derradeiro camión de entullo abandonou embora o areal de Lourizán. Desexo ser testemuña, con vós, desa nova época.
Teñamos esperanza! Sexamos inaccesíbeis ao desalento! Cómpre berralo ben alto por se hai alguén que caeu no desánimo. Meus amigos, debaixo do cascallo, da podremia, da nube de cloro, da balsa de mercurio e do fedor que nos abafa e avergoña aínda está a inmensa praia, a verdecente marisma, o feraz pósito marisqueiro; a herdanza que nos escamotearon, o rico legado que nos trocaron por inmundicia e do que nos queren seguir privando. Non podemos consentir que se nos condene a vivir por máis tempo en Vilapodre; queremos que nos devolvan Pontevedra, e queremos que nola devolvan xa!
E así e todo, convennos estar alertas, porque os señores do mercurio teñen amigos poderosos, teñen amigos que á súa vez teñen primos que din que ningún mal lle causamos ao noso planeta; teñen amigos que en rigoroso diferido xuran que os metais pesados non son máis ca inocuos “hilillos de plastilina”; teñen amigos que fan escarnio da nosa lingua, da nosa cultura ao tempo que compadrean con narcotraficantes; teñen amigos que só inculpan o maquinista, desculpando os maquinadores; teñen amigos tan perigosos, tan indolentes, que sen pestanexar así acoitelan os esfameados da África, así acenden un charuto á saúde dos desafiuzados de ao pé da porta. Temos confiado o noso benestar ao arbitrio dos elitistas, dos sectarios, dos represores, dos impunes, dos insolidarios, dos insensíbeis comenenciudos... É moito hora de reaxir!
Crédeme cando vos digo que a ría de Pontevedra segue, hoxe por hoxe, a padecer a desfeita do Prestige, aquel escuro leviatán que, ferido de morte, deitou a súa bile nos nosos fartos caladoiros, nos nosos esgrevios cantís, nos nosos dourados areais. Que fráxil é a memoria!
A ría de Pontevedra revive día a día a desfeita do Prestige, porque Celulosas é o noso Prestige, un pantasmagórico petroleiro embarrancado nos baixíos de Praceres, un cascallo pezoñento que leva cuspindo miseria dende hai cincuenta anos. Unha lapa recalcitrante que nós, os percebeiros de a pé, lograremos arrincar a golpe de rasqueta: coas concentracións, coas manifestacións, co inescusábel apoio dos cidadáns, coa irredutíbel rasqueta da APDR; a través da Plataforma 2018, irmandamento dun nutrido feixe de colectivos que teñen por arela común apontoar e impulsar esta edificante cruzada.
Celulosas está abocada a un final tan deshonroso coma inexorábel, posto que os galegos que atesouramos un mínimo de dignidade somos conscientes de que ENCE é a nosa rémora, o noso lastre e o noso atraso.
A ría é nosa e non da Celulosa!!
Moitas grazas pola súa atención e boas noites.
.
.
.
.
24/11/13
O CONTEXTO CULTURAL DO MAGOSTO EN CERDEDO
.
.
.
Ligazón ao artigo de Faro de Vigo (24-11-2013):
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Ligazón ao artigo de Faro de Vigo (24-11-2013):
.
.
.
.
.
.
23/11/13
CAPITÁN GOSENDE RESCATA O CRUCEIRO DE VICHOCUNTÍN (17-11-2013)
.
.
.
Ligazón ao artigo de Faro de Vigo (23-11-2013):
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Ligazón ao artigo de Faro de Vigo (23-11-2013):
.
.
.
.
.
.
ANTES
..
.
DESPOIS
..
.
.
.
16/11/13
ENTREVISTA SOBRE O MONTE DO SEIXO EN FARO DE VIGO (16-11-2013)
.
.
.
Ligazón á entrevista en Faro de Vigo (16-11-2013):
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
Ligazón á entrevista en Faro de Vigo (16-11-2013):
.
.
.
.
.
.
.
.
Suscribirse a:
Entradas (Atom)